Rigerta, studentja e shkëlqyer që “lexon” pa sy

Më 15 korrik, 567 studentë të UET hodhën kapelet e diplomimit. Por një prej tyre ka një histori për t’ju treguar;  pothuajse e verbër, Rigerta Sina, ia doli, me ndihmën e miqve e pedagogëve, që të përfundojë studimet për Psikologji me nota shumë të mira.

Ajo e afron fytyrën e saj shumë afër tëndes dhe të sheh ngultas kur të flet. Ky veprim do të dukej si veprim i çuditshëm nëse nuk do ta dije më parë se je duke folur me një vajzë që është pothuajse e verbër. Me 18 për qind shikim nga njëri sy dhe 20 për qind në syrin tjetër, Rigerta Sina, vetëm 21 vjeç, e ka fituar këtë zakon të të afruarit pranë personit me të cilin flet që nga mosha 14 vjeç kur iu shfaq për herë të parë një sëmundje e rrallë që quhet “Stangardt Syndrome”. Ajo mundohet të përdorë sa të mundë 20-përqindshin e mundësisë që sytë e saj kanë akoma për të të parë në sy, për të të dalluar tiparet e fytyrës. Me pak vështirësi ia arrin kësaj, madje arrin edhe të ecë pa ndihmën e një shoqëruesi në rrugë,  por mundësitë e syve të saj për të parë nuk bëjnë të mundur që Gerta të lexojë librat dhe leksionet.

Gerta nuk lexon dot…dhe shkolla që ajo sapo ka mbaruar nuk është një shkollë për të verbër, është një universitet normal.

“Në klasë lexoj me ndihmën e studentëve të tjerë, shokëve e shoqeve të mia, kur jam duke dhënë provim, pedagogët më lexojnë pyetjet. Kur shkoj në shtëpi kam një kushërirë që më lexon me zë librat dhe leksionet që duhet të mësoj për në shkollë”. I duhen vetëm disa sekonda të të shpjegojë  se si ia doli të përfundojë shkollën, dhe jo vetëm ta përfundojë, por ta përfundojë me nota shumë të mira. “Si ka mundësi që ata që kanë sy, nuk i përdorin sytë për të lexuar e për t’u shkolluar”- thotë Gerta duke e fshehur në velin e të qeshurës pengun më të madh të saj.

E qeshura e Gertës, siç e thërrasin të gjithë, është gurgullitëse si uji i një burimi që vërshon në pranverë. Ndërsa Manushaqja, e ëma, e shikon sikur nuk e ka parë ndonjëherë ujin që vërshon nga një burim pranvere.

Ajo është kaq e emocionuar, gati-gati nuk e beson se është pikërisht vajza e saj, ajo për të cilën mund të ketë qarë me net të tëra e të mallkonte fatin e keq të gjeneve që i trashëgoi një sëmundje kaq të rrallë. Por në krah të syve me lot të mamasë, Gerta është shumë e lumtur, shumë e shpenguar ashtu si qindra studentët e tjerë që po festonin marrjen e diplomës.

“Nuk dua ta dëgjoj mamin, e di ajo është shumë emocionale”, thotë ajo kur Manushaqja kërkon të japë një opinion.

“Nuk arrij dot ta besoj që vajza ime po e mbaron shkollën pa pasur mundësi të lexojë librat. Por e vërteta është se ajo asnjë ditë këtu në UET nuk është ndjerë sikur është një studente me aftësi të kufizuara në mësimnxënie. Sakrificat që kemi bërë unë dhe të gjithë si familja, si dhe mbështetja e stafit të UET dhe e pedagogëve, ka bërë që ajo sot të jetë këtu duke festuar diplomimin dhe me rezultate të shkëlqyera. Jam shumë e lumtur”, thotë mamaja e Gertës.

Gerta ka përfituar një bursë sociale në UET në vitin e dytë kur transferoi studimet nga një universitet tjetër. Për këdo tjetër me një problem të tillë do të ishte pengesë e madhe në dëshirat dhe ecurinë akademike. Por jo për Gertën. Atë nuk e ndaloi asgjë, as një problem shëndetësor, që në ditën e diplomimit të hidhte kapelen së bashku me shokët e saj. “Unë erdha në vitin e dytë në UET. Në fillim kisha vështirësi nga ndërrimi i ambientit, pasi kisha nevojën për të pasur një njeri afër për të më orientuar. Ky vit ishte më i bukuri, sepse isha më e qetë dhe më aktive në universitet pasi u njoha edhe me sistemin e institucionit.”  Madje viti i tretë ka qenë edhe më i miri për të, ku nuk kanë munguar rezultatet maksimale. Gerta pranon se ka shumë vështirësi në të lexuar, por ky nuk ka qenë fare një problem për të arritur atë që dëshiron.

Ndër momentet më të sikletshme përmend rastet kur nuk ka qenë e sigurt nëse ka hapur derën e auditorit të saj apo jo, por kur studentët e tjerë ia bënin me dorë, ajo kuptonte se ishte në vendin e duhur.

Duke lexuar për sindromën Stangardt, për të cilën pak prej jush mund të kenë dëgjuar, kupton se kjo sëmundje prek një 8 mijë njerëz në botë dhe shkaktar për të është një problem gjenetik shpeshherë i trashëguar. Ajo është një sëmundje e pashërueshme, nuk ka akoma asnjë kurë mjekësore për të dhe pse po bëhen studime. I vetmi lajm i mirë është se rrallë ndodh që kalon në verbëri të plotë. Në fakt kjo sëmundje rreth moshës 20 vjeç ka pak a shumë fazën finale, pra një verbërim deri në 20 për qind të shikimit.  Në një prej broshurave të simptomave të sëmundjes thuhet se njerëzit me sëmundjen Stargardt kanë vështirësi në kryerjen e aktiviteteve të përditshme dhe për të ruajtur pavarësinë e tyre. Atyre u duhen pajisje të veçanta si për shembull makina elektronike të leximit apo sisteme video me zmadhim që t’ua bëjë jetën më të lehtë. Sëmundja mund të ketë një ndikim të rëndësishëm emocional. Puna, socializimi, lëvizja dhe aktivitete të tjera që mund të ketë ardhur lehtësisht në të kaluarën ka të ngjarë të bëhen shumë sfiduese.

Si një studente e psikologjisë mesa duket Rigerta është bërë terapiste e vetvetes. Ajo është shumë sociale, aktive në shkollë dhe sigurisht mëson shumë duke pranuar ndihmën e të tjerëve.

“Dëshiroj të vazhdoj më tej me psikologjinë. Më specifikisht dua të vazhdoj me psikologjinë për fëmijët, pasi gjithmonë kam pasur marrëdhënie të mira me ta. Ndihem shumë mirë kur jam në kontakt me fëmijë”, thotë Gerta.

Edhe një herë mamaja kërkon të thotë diçka, sikur të mund t’i shprehte të gjitha emocionet që ndjen një nënë në këto momente. Falenderimet e saj sërish janë për shkollën. “Kam parë mbështetjen jo vetëm nga ana akademike, por edhe nga ana shpirtërore që stafi i ka dhënë vajzës sime. Kur fëmija ndihet mirë, është lumturia më e madhe për një prind”, thotë ajo ndërsa e ndjek me sy vajzën që qesh e bën selfie me shoqet e klasës. /mapo.al